Dobrostan papug

W styczniu wzięłyśmy udział w bardzo ciekawym szkoleniu, dotyczącym dobrostanu papug. Dzielimy się z Wami zdobytą tam wiedzą, żebyście Wy również wiedzieli i pamiętali, na co zwracać uwagę odwiedzając takie miejsca, jak ogrody zoologiczne, papugarnie, czy prywatne domy, w których trzymane/hodowane są papugi. Jeśli dzięki temu artykułowi uda się poprawić los chociażby jednej papugi, to znaczy, że było warto. Bo kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat 🙂

1. Czym charakteryzują się papugi?

Zagiętym dziobem, zygodaktylią, dość masywną budową ciała i INTELIGENCJĄ! Papugi są kręgowcami długowiecznymi (na wolności dożywają nawet 80 lat), a jak wiemy, długowieczność idzie w parze z wyższym zorganizowaniem i inteligencją danego gatunku (np. słonie, delfiny, krukowate).

1. Skąd pochodzą papugi sprzedawane/hodowane w Polsce? 

Od 2005 roku na terenie UE/ Polski obowiązuje zakaz wwozu papug odłowionych z naturalnego środowiska. Oznacza to, że wszystkie papugi zostały wyhodowane specjalnie w celu sprzedania ich (biznes).

1. Czy potrzebne jest jakieś pozwolenie aby posiadać papugę?

Nie, pozwolenie nie jest wymagane, natomiast papugi znajdują się na liście Konwencji Waszyngtońskiej (CITES), stąd też obowiązek pisemnego zgłoszenia kupionej papugi do rejestru prowadzonego przez odpowiedniego pod względem adresu trzymania papug starostę. Nie podlegają obowiązkowi rejestracji tylko 4 gatunki: papużki faliste, nimfy, nierozłączki oraz Aleksandretty obrożne. Więcej na ten temat przeczytacie tu: http://ginacegatunki.pl/informacje/…

4. Co powinna być karmiona papuga, aby była zdrowa? Jakie są problemy dotyczące żywienia papug?

Problemów jest niestety kilka:

• nieodpowiedni skład sprzedawanych karm – często karmy są ubogie w składniki odżywcze, zawierają sztuczne barwniki, konserwanty. Papuga powinna mieć podawaną karmę odpowiednio dla jej gatunku, najczęściej składającą się GŁÓWNIE z różnego rodzaju owoców, warzyw i DODATKOWO z ziarna (nie wszystkie papugi żywią się w naturze ziarnem, po prostu nie potrafią go strawić);
• żywienie zależne od gatunku – karmy w ogóle nie są dostosowane do danego gatunku papugi. W naturalnym środowisku różne gatunki papug jedzą zróżnicowaną karmę.
• resztki warzyw i owoców wymagają sprzątania – nie każdemu właścicielowi chce się sprzątać na bieżąco, a nieświeże resztki, czy też resztki karmy pływające w wodzie to szybka droga do choroby;
• nieproporcjonalnie wysoka ilość podawanego do jedzenia słonecznika, co skutkuje nieprawidłowym stosunkiem kwasów PUFA omega-3:omega-6, a w następstwie zaburzoną ochroną układu immunologicznego, częstszą zapadalnością na choroby i ostrzejszym ich przebiegiem oraz otyłością (stłuszczenie narządów wewnętrznych);
• brak podawania odpowiednich suplementów, co może skutkować niskim poziomem wapnia, niewłaściwym stosunkiem wapnia do potasu, niedoborami witaminy D, a w następstwie metabolicznymi patologiami kości (krzywica, osteomalacja, osteoporoza, włóknista osteodystrofia, wtórny żywieniowy hiperparatyreoidyzm, Cage layer paralysis, Syndrom zmęczenia);

5. Jak należy przygotować miejsce/klatkę/wolierę dla papugi, aby czuła się w niej dobrze?

• żerdzie z naturalnego drewna i o odpowiedniej średnicy;
• poidełka i karmidła: tak aby papuga miała wygodny dostęp, w miejscu, w którym papuga czuje się bezpiecznie, większość papug nie umie pić z kulkowych poideł dla gryzoni;
• zabawki – przede wszystkim bezpieczne, które papuga będzie mogła zniszczyć/zjeść i nie zatruć się, nie zrobić sobie krzywdy. Nie muszą być super drogie, można je samodzielnie wykonać w domu.

• umiejscowienie klatki/woliery: w spokojnym miejscu, nie w pobliżu źródła ciepła, nie koło okna, nie koło klatek z innymi zwierzętami, nie na przejściu;
• szkodliwe rzeczy znajdujące się w handlu: plastikowe żerdzie, nakładki na żerdzie, niektóre karmniki;

6. Czy łatwo ocenić jest stan zdrowia papugi?

7. Po czym zatem rozpoznać, że papudze może coś dolegać?

• syndrom chorego ptaka – nastroszone, nieschludnie ułożone pióra, mrużenie oczu, apatia, senność, opuszczone skrzydła, głowa odwrócona, oparta na grzbiecie;
• problemy z upierzeniem, skórą i jej wytworami – brak piór, wyrywanie piór, pióra postrzępione, prążki głodowe widoczne na piórach;
• problemy z oddychaniem – oddech szybki, nienaturalny;
• problemy z kończynami miednicznymi – brak któregoś z palców, kończyny nienaturalnie ułożone, otarcia, odparzenia, ranki;
• dyschezia (problemy z oddawaniem odchodów), zabrudzenie piór odchodami, w szczególności w okolicy kloaki, kolor i zapach odchodów (prawidłowe odchody powinny być kształtu kiełbasy, barwy od zielono brązowej do khaki);
• opuszczone skrzydła, wykrzywiony nienaturalnie dziób;
• krwawienia, urazy, guzy, inne zmiany rozrostowe, masy, które widoczne są na skórze lub w okolicy dzioba.

8. Bardzo ważnym wskaźnikiem zdrowia papug są ich odchody. Jak wyglądają zatem nieprawidłowe odchody?

• Biegunka, nieuformowane masy kałowe
• Niestrawiony pokarm w odchodach
• Smoliste, bardzo ciemne odchody
• Śmierdzące odchody
• Zielony mocz
• Różowy, czerwony mocz
• Żółty mocz
• Grube, pastowate odchody
• Poliuria, anuria
• Zmieniona barwa moczu
• Świeża krew w odchodach
• Znaczna objętość kwasu moczowego
• Pasożyty w odchodach

9. Jakie są inne problemy związane z papugami, o których się nie mówi/uczy/informuje?

• brak przystosowanych do potrzeb papug schronisk, które mogłyby się zajmować ptakami porzuconymi, znalezionymi, chorymi, czy tymi, które ze względu na swoją długowieczność “przeżyły” swojego właściciela
• ptaki i pszczoły można w Polsce nadal wysyłać pocztą!
• niedostateczna wiedza na temat dobrostanu papug, np. sposobu ich żywienia, czy potrzeb związanych z urozmaiceniem środowiska (enrichment)
• papugi traktowane są jak żywe maskotki
• kupowanie nieusamodzielnionych piskląt i moda na samodzielne karmienie przez laików, bądź przez ludzi, którzy z wykarmiania piskląt zrobili biznes
• trzymanie razem papug różnych gatunków w papugarniach i w sklepach, które w naturalnym środowisku nie przebywają razem lub nawet się zwalczają. Może to prowadzić do obniżenia dobrostanu, stresu, chorób, czy atakowania się wzajemnie.
• trzymanie papug razem z innymi zwierzętami (koty, psy, szczury, fretki, itd.), a przecież papugi to DZIKIE zwierzęta, nieudomowione. Nigdy nie możemy mieć pewności, że zwierzęta te dogadują się ze sobą, a ich jednoczesna obecność w domu nie powoduje stresu u któregoś z nich.
• brak literatury, brak specjalistów (weterynarzy specjalizujących się w chorobach ptaków DZIKICH), brak kursów repliki zegarków i szkoleń. A Internet, bywa niestety często źródłem nieprawdziwych informacji.

10. Ostatni, ale nie mniej ważny punkt – życie społeczne papug!